Wspólnota miejsca i czasu pierwszego spotkania...
Przyjechaliśmy do Gródka nad Dunajcem aby stał się faktem Dzień Skupienia Architektów wymyślony dawno i od dawna planowany przez Anię Serafin. Na drodze tego poszukiwania stanął ks. Lucjan Bielas. To spotkanie architekta i księdza rozbudziło wzajemne zaciekawienie: a nuż się uda? Ks. Lucjana zaciekawiła nieznana mu (wówczas) dość hermetyczna grupa zawodowa. Ania była niemal pewna, że to właśnie On będzie najlepszym przewodnikiem duchowym nie tylko wydarzenia jakim miało stać się DSA, ale również samych architektów.
Tym razem były radości kolejnego spotkania ludzi z końca Polski. Od Wybrzeża po Wielkopolskę.
Po doświadczeniu 1. DSA przed drugim przyjazdem byliśmy przynajmniej pewni, że formuła „się sprawdziła”. Radość też budziła perspektywa spotkania znajomych twarzy osób przybywających z odległych stron. Cieszył się też ks. Lucjan, który podczas podróży do Gródka komentował krytycznie mijane przykłady współczesnej architektury sakralnej. Nie wiedział, że szykuje się dla niego spora niespodzianka. Poza podstawowym programem przewidziane zostały bowiem dodatkowe atrakcje. Organizująca drugie DSA Ania Serafin zaprosiła do przyjazdu i do wygłoszenia wykładu o swej twórczości wybitnego architekta, legendę architektury sakralnej arch. Stanisława Niemczyka.
Kolejne Dni Skupienia rozpoczęliśmy nietypowo, w Tychach.
Zbiórka przed klasztorem a właściwie jego budową. Już wiedzieliśmy, że tu będą przyjeżdżać wycieczki studentów architektury. Ale najpierw było spotkanie uczestników. Ogromna radość bo znowu „starzy” znajomi oraz nowi: młode małżeństwo z Krakowa, kolega ze … Szczecina, który nie mogąc pojechać do Gródka całą noc podróżował pociągiem by móc wziąć udział w niezwykłym zwiedzaniu pod przewodnictwem St. Niemczyka.
Jak opowiedzieć o tym co tam spotkaliśmy? ... tą spokojną opowieść…
Kolejne czwarte (wiosenne) DSA było "Przełamywaniem Barier".
Tematem wiodącym 4 edycji DSA była odpowiedź na pytanie: gdzie leży przyczyna trudnych relacji między pracodawcą a przedsiębiorcą? W poszukiwaniu odpowiedzi na to pytanie wzięli udział wszyscy uczestnicy spotkania, w tym architekci i ich rodziny, oraz przyjaciele i osoby zawodowo lub emocjonalnie związane ze środowiskiem architektów. To znacząca zmiana ponieważ ideą pomysłodawców była otwarta formuła spotkań gdzie architekci i ich duszpasterz są gospodarzami a nie wyłącznymi uczestnikami Dni.
A zatem – wzajemne relacje. Odpowiedzi dotyczących tego problemu szukali duszpasterz i menadżer biznesu – dwaj niezwykli ludzie o tak różnych doświadczeniach – połączeni wspólną ideą.
W pięknych krajobrazach Beskidu Sądeckiego z Zalewem Rożnowskim w tle – po raz piąty spotkali się architekci (i nie tylko) na Dniach Skupienia Architektów.
Rozważania, rozmowy, konferencje i modlitwy krążyły wokół tematu wiodącego jesiennych DSA, którym była PRACA.
Podczas konferencji i dyskusji omawialiśmy zagadnienia dotyczące pracy na rzecz rodziny, wspólnoty, pracy charytatywnej, zarobkowej i wynagrodzenia.
Sposób, w jaki kształtujemy nasze życie poprzez pracę jest fascynującą rzeczywistością, którą możemy rozbudzić i odnowić odpowiadając sobie na wiele interesujących pytań i odnajdując w sobie dobrą motywację.
Czy potrafimy bezwarunkowo zaufać Temu, który powołuje nas do konkretnego działania? By dowiedzieć się jak brzmi odpowiedź na to i pozostałe pytania warto było przyjechać na 5. DSA.
Myślą przewodnią rozważań kolejnych szóstych (wiosennych) DSA było przypadające na ten czas święto Zesłania Ducha Świętego.
Rozważania podczas homilii Mszy Świętych, konferencji, modlitw oraz naszych rozmów dotykały przestrzeni powołania i współpracy z Duchem Świętym.
Miejscem spotkania był jak zwykle Gródek nad Dunajcem, choć tym razem zewnętrzną otoczką spotkań rządziła kiepska pogoda. Nie zmieniło to jednak tradycyjnej już serdecznej atmosfery jaka towarzyszy Dniom.
Nasz duszpasterze, Ksiądz Lucjan opowiedział nam o tym co stanowi o naszych działaniach. Natura ludzka, przez Jezusa, została wyniesiona do Boga. Wniebowstąpienie domknęło sprawę, pozostawiając na ziemi „życie Boże”. Boże życie w człowieku: możemy pielęgnować i rozwijać, mamy też władzę by to życie Boże zgasić, ale zapalić go nie możemy. Boże życie to dotyk Ducha Świętego. To pewna wartość: akt stworzenia.
„Wpływ aniołów na losy człowieka” to tematyka tegorocznych jesiennych Dni Skupienia Architektów w Gródku nad Dunajcem.
Duszpasterz wspólnoty architektów, ks. Lucjan przybliżył zebranym postaci Trzech Archaniołów: Rafała, Gabriela i Michała oraz zwrócił uwagę na ważną osobę Anioła Stróża, który towarzyszy każdemu w ziemskim pielgrzymowaniu.
Tegoroczne rozważania miały swoją podstawę w Księdze Tobiasza, w której autor natchniony opisuje Bożą interwencję jako odpowiedź na modlitwy wiernego, starego Tobiasza ojca, oraz młodej Sary nękanej przez złego ducha Asmodeusza. Prośby tych dwoje ludzi zostają wysłuchane, a ich dolegliwości uleczone. Co ciekawe, zarówno Sara jak i Tobiasz swoje błagania rozpoczynają od słów uwielbienia Boga i wdzięczności za dobro, które otrzymali od Boga. Pomimo szyderstw żony Tobiasz nie szemrze ani nie złorzeczy Panu Bogu, w każdym położeniu jest wierny Jego przykazaniom.
Obecność naszych niezwykłych "przyjaciół" - świętych - w strefie pracy wierzącego architekta, strefie życia rodzinnego, a w tym wszystkim subtelne działanie Boga w trudnych sytuacjach życiowych - to tematyka tegorocznych wiosennych Dni Skupienia Architektów w Gródku nad Dunajcem.
Podobnie jak pogoda, która podczas 8. DSA była bardzo urozmaicona - aura sprzyjała zarówno odpoczynkowi podczas słonecznych chwil, jak i zadumie oraz rozmowom w czasie deszczowym - tematyka Dni Skupienia była dla uczestników bogata w wiele treści i refleksji.
Tym razem to nie tyle temat przewodni, co osoba przewodnika dla architektów, była centrum naszych rozważań: św. Józef - patron architektów oraz drugi nasz patron - św. Tomasz. Świadectwo ich życia oraz fragmenty Pisma Świętego i apokryfów, podsumowane w konferencjach Ks. Lucjana, stały się dla uczestników 8. DSA natchnieniem do zadawania pytań, poszukiwania odpowiedzi i dostrzeżenia subtelnego działania Boga w naszym życiu.„Jezus powiedział do swoich uczniów:
«Niech się nie trwoży serce wasze.
Wierzycie w Boga? I we Mnie wierzcie.
W domu Ojca mego jest mieszkań wiele.
Gdyby tak nie było, to bym wam powiedział.
Idę przecież przygotować wam miejsce.
Ja jestem drogą i prawdą, i życiem.
Nikt nie przychodzi do Ojca inaczej jak tylko przeze Mnie»
J 14
Podczas tegorocznych, wrześniowych DSA pochylaliśmy się nad tematem rodziny idąc za słowami św. Jana Pawła II:
Rodzina Bogiem silna, staje się siłą człowieka i całego narodu.
Święta Rodzina, jako najlepszy przykład budowania pozytywnych relacji, stała się podstawą naszych rozważań. Zastanawialiśmy się nad tym czy posiadamy umiejętność dbania o równowagę pomiędzy pracą a życiem, ze szczególnym uwzględnieniem życia rodzinnego. Wspomnieliśmy także św. Ritę – patronkę rodziny i przebaczenia - prosząc ją o wstawiennictwo u Boga w naszych osobistych trudnych sprawach.
Ksiądz Lucjan rozpoczął rozważania od przytoczenia słów papież Franciszka - wypowiedzianych podczas Światowych Dni Młodzieży - nawiązując do Pieśni Magnificat. Zwrócił uwagę na to, żeby tak jak Maryja móc pozytywnie patrzeć w przyszłość, trzeba najpierw pozytywnie spojrzeć na przeszłość swojej rodziny, swojego narodu. Uporządkowanie, przebaczenie, zaakceptowanie tych istotnych, czasem trudnych wydarzeń z przeszłości, dostrzeżenie w nich Bożej Obecności pozwala z nadzieją i radością spoglądać w przyszłość.
W tym też kontekście, znowu nawiązując do słów papieża Franciszka, przypomnieliśmy sobie o możliwościach jakie daje współpraca i relacje międzypokoleniowe, a także uświadomienie sobie że niezastąpioną wartością są rozmowy z rodzicami, dziadkami, starszymi z naszych środowisk.
Towarzyszyła nam jak zwykle radość , poczucie wspólnoty i jedności. Tym razem jednak spotkanie było wyjątkowe - ubogacone obecnością niezwykłego człowieka, Profesora Wincentego Kućmy - człowieka o głębokiej duchowości. Profesor był z nami w piątek i w sobotę do późnych godzin popołudniowych, dzieląc się z nami swoim twórczym doświadczeniem, ciepłem i życzliwością.
Profesor przedstawił nam swój dorobek twórczy w formie filmowej prezentacji opatrzonej własnym komentarzem. Bogactwo form, rzeźb, reliefów, płaskorzeźb, witraży i ten niesamowity sposób zapisywania chwili szkicem – tak po prostu - w kalendarzu. Po prezentacji zapadła głęboka cisza - byliśmy porażeni i poruszeni (jeśli to w ogóle dobre określenia, ale innego nie znajduję) ogromem pracy, pięknem i mistycyzmem emanującym z dzieł.
Spotkanie rozpoczęły się nietypowo. Zaintrygowani wiosennym spotkaniem z prof. Wincentym Kućmą, zauroczeni przyjęciem w Jego krakowskiej pracowni – postanowiliśmy odwiedzić Pasierbiec i największe dzieło Profesora – Drogę Krzyżową. Piątek był też właściwym dniem na poznawanie i odkrywanie dzieła. Kontemplowaliśmy Drogę w ciszy dla podkreślenia wrażenia jakie Droga wywołała w duszy i sercu każdego z obecnych.
Wieczorem przy kolacji policzyliśmy się i… okazało się, że być może będziemy najliczniejszą grupą w dotychczasowej historii DSA. Rano, gdy dojechali wszyscy – było nas 30 osób. Nie licząc dzieci. Bo tym razem pojawiły się dzieci. Były z nami dwie dziewczynki – córeczka Ani i Michała (Julia) oraz Tola (Marii i Kuby). Pomijając niewątpliwą radość jaką wywoływał ich widok - odbieramy to jako dobry znak ciągłości Spotkań. Spotkań, które weszły w okres naste…go spotkania.
Mamy teraz przed sobą aż osiem kolejnych z tym przyrostkiem „nasty”. Oby odbyły się bezpiecznie i w takiej wspaniałej atmosferze - jak poprzednie.
Tym razem, podczas naszego 12 spotkania w Gródku nad Dunajcem pochyliliśmy się nad tematem TOŻSAMOŚCI. Kim jestem? Jaka jest moja tożsamość?
Każdego z nas stać na bycie najlepszą albo najgorszą wersją siebie.
I choć Bóg nas stworzył z określonym oprogramowaniem, to ostatecznie wyposażenie nas w wolną wolę oddaje w nasze ręce wybór, którą wersję zrealizujemy. Jak powiedział kiedyś Jacek Pulikowski w temacie samowychowania: “Nie tłumaczcie braków w wykształceniu tym, że mieliście pod górkę do szkoły.”
Rozpoczęliśmy nasze rozważania od umiejscowienia tematu w pewnym kontekście. Po pierwsze kontekst Chrystusa jako zwornika naszej egzystencji, po drugie kontekst kulturowy. Jesteśmy Polakami, a więc i Europejczykami jednocześnie.
W drugim aspekcie inspiracji dostarczyła książka Douglasa Murray „Przedziwna śmierć Europy”. Jest ona zbiorem pewnych obserwacji z dystansem, z perspektywy mieszkańca Europy na przemiany na naszym kontynencie po II wojnie światowej. Pokazuje kontrowersyjny temat imigrantów. Z jednej strony otwarta zachodnia część kontynentu, z drugiej strony zamknięte granice bogatych państw sąsiednich Bliskiego Wschodu.
Zanim jednak nastąpiły współczesne „Wędrówki ludów” w przestrzeni publicznej nikt nie myślał o wierze, temat różnic nie stanowił problemu. Dziś widać, że została utworzona zupełnie inna rzeczywistość.
Jesienne 13. DSA odbyły się pod hasłem "Co to jest prawda? Prawda w życiu i w sztuce".
Po raz kolejny, miałam radość uczestniczenia w Dniach Skupienia Architektów w uroczym miejscu, jakim jest „Arka” w Gródku nad Dunajcem.
Codzienny udział w Eucharystii, adoracja Najświętszego Sakramentu, nabożeństwa Różańcowe, modlitwa ze Słowem Bożym, spowiedź, konferencje, wykłady….. oraz zwyczajne spotkania i rozmowy w ciepłej, życzliwej i radosnej atmosferze…. sprawiają, że do ‘Arki” w Gródku nad Dunajcem, chce się wracać…
Tej jesieni, w dniach 26-28.10.2018 r. spędzaliśmy XIII Dni Skupienia Architektów - razem, w gronie ok. 30-osobowym. Razem, z bliska i z daleka, przyjechaliśmy z różnych stron Polski: Nowy Sącz, Tarnów, Kraków, Chrzanów, Opole, Wrocław, Warszawa, Częstochowa, Mielec….
A jak było tym razem?
Nie proszę, abyś ich zabrał ze świata, ale byś ich ustrzegł od złego” (J17,15)
"...ale nas zbaw ode złego. Spotkanie poświęcone działaniu złego wśród ludzi twórczych” - to tematyka tegorocznych wiosennych XIV Dni Skupienia Architektów w Gródku nad Dunajcem.
To było tak samo pewne jak przekonanie, że podczas DSA nie zabraknie nam różnorodności i słońca i deszczu i ciepła i wiatru... to że temat choć nie łatwy zostanie podjęty przez naszego Duszpasterza, księdza Lucjana w sposób błyskotliwy, transcendentny - i bliski jednocześnie.
Piątkowy wieczór i początek naszego spotkania to wprowadzenie w temat, czas na przywitanie się, ucieszenie swoją obecnością, czas na wejście w tę przestrzeń modlitwy, zadumy i refleksji oraz chwile na wieczorne rozmowy i pobycie razem.
Pierwszą sobotnią konferencję ks. Lucjan rozpoczął architektoniczną refleksją o… wyjątkowym miejscu ustawienia trumny w małym austriackim kościele, w którym miał pochować zmarłego tragicznie młodego człowieka. Miejsce to, usytuowane na przecięciu ozdobionej freskami o nauczaniu Pana Jezusa nawy głównej, z transeptem mieszczącym konfesjonały i pod kopułą przedstawiającą niebo, przemówiło swoją symboliką i stało się kanwą homilii. W syntetycznym ujęciu: Nauczanie – Nawrócenie – Zjednoczenie – Odkupienie.
Tematem kolejnych Dni Skupienia Architektów była Integracja i dezintegracja wewnętrzna.
Ten termin szczególnie jest mi bliski od czasu kiedy zaczęłam zagłębiać się w treść odrobinę trudniejszych dokumentów Kościoła Katolickiego jakieś 9 lat temu. Skoro już „kilkadziesiąt”(!) lat temu zostałam ochrzczona i zdobyłam w międzyczasie wyższe wykształcenie to treść nauczania Kościoła do którego należę wypadałoby w końcu poznać.
Jan Paweł II - to on szczególnie upodobał sobie ten termin. W niejednej encyklice, adhortacji czy rozprawie filozoficznej porusza te kwestie, ale jej nie wyczerpuje. Tego tematu nie da się wyczerpać. Jest on tak szeroki jak Boże Miłosierdzie, Duch Święty, Misterium Iniquitatis (Tajemnica Nieprawości), jak odwieczne pytania o sens cierpienia i wiele wiele innych.
Nasze piątkowe rozważania rozpoczęliśmy od postaci świętego Franciszka z Asyżu i scen, które pozwoliły mu przewartościować jego życie: spotkanie z trędowatym, rozstanie z ojcem oraz kluczowe dla niego błogosławieństwo przełożonego - papieża Innocentego III.
Franciszek okazuje posłuszeństwo udając się do papieża po zgodę na działanie.
Papież daje mu Misję do spełnienia choć pierwotnie wcale nie ma takich planów.
A skoro ”jest Misja - jest i Duch Święty”.
Posłuszeństwo i błogosławieństwo daje Franciszkowi wielkość.
Te Dni Skupienia stały się wyjątkowe, odbyły się bowiem on-line, pomimo wszelkich przeciwności i trudności, pomimo smutku jaki przyniosła informacja, że nie uda nam się spotkać po raz pierwszy od wielu lat, tradycyjnie, twarzą w twarz.
I to właśnie ten internetowy świat, który często wydaje się nam być kłopotliwy i mocno męczący, a nawet osaczający - tym razem, sprostał naszym potrzebom i wykorzystany optymalnie dał chociaż namiastkę możliwości "spotkania" i posłuchania o?
"O przyjaźni – czy jestem zdolny do przyjaźni? Czy jestem przyjacielem Chrystusa?.
To tak wymowne, że akurat w dobie pandemii, zaplanowany w ubiegłym roku temat na wiosenne DSA, dotyka właśnie tematu relacji i bliskości, której jesteśmy teraz jakoby pozbawieni. A może nie. Może da się o nie zabiegać, o nie zawalczyć, tylko w innych niż dotychczas wymiarach? I może są sposoby na to, jak być, trwać w relacji, codziennie, nawet na odległość. Czy możemy uczyć się tego od Jezusa? Oczywiście, że tak.
Do tematu, jak zawsze niecodziennie, podszedł nasz duszpasterz Ks. Lucjan. I z tchnienia Ducha Świętego przeprowadził nas, podczas tych trzech dni spotkań on-line, przez temat przyjaźni w kontekście rachunku sumienia. Udało nam się spisać tę konferencję, więc ją niżej przedstawiamy w całości, byśmy wszyscy mogli do niej powracać. Temat rachunku sumienia bowiem powinien nam towarzyszyć każdego dnia, przez całe życie, i całe życie mamy na to by się go nauczyć, bo to on przynosi nam drogę do rozwoju i nawrócenia.
Nie zabrakło także omówienia tematu samej Przyjaźni z Jezusem, która nie może funkcjonować bez przyjaźni z bliźnimi. To w ogóle nie zafunkcjonuje. A nawet bez przyjaźni z naszymi nieprzyjaciółmi, bo daleko idąca przyjaźń to decyzja: odpuść nam jako i my odpuszczamy naszym winowajcom.
Ksiądz zaznaczył jaka może być między innymi rola Stowarzyszenia Architektów: która poza całą istotą statutowej działalności polega na tym, żeby mieć przyjaźń z Jezusem. Wtedy mamy do czynienia z czymś takim, że na Mszy Świętej mamy relację Mistrz Uczeń. Mówimy wspólnie Ojcze Nasz, otrzymujemy wtedy ten sam pokarm i tego samego Ducha. I nadal jest relacja Mistrz Uczeń, ale zupełnie inna. Relacja w trójkącie z Bogiem przemienia nasze spojrzenie na siebie, sposób współpracy ze sobą, sposobu mówienia i komunikowania się. Kiedy zwornikiem w każdym działaniu jest Bóg, wtedy będzie wszystko działało jak należy. Każdy zachowuje swoją tożsamość, jest sobą, czuje się bezpiecznie. Z jednej strony są określone jasne granice, a z drugiej strony jest miłość i możliwość przekraczania barier i granic.
„Jeśli bowiem przebaczycie ludziom ich przewinienia, i wam przebaczy Ojciec wasz niebieski. Lecz jeśli nie przebaczycie ludziom, i Ojciec wasz nie przebaczy wam waszych przewinień.” (Mt6,14-15)
Czas w którym przyszło nam żyć, to czas próby dany nam od Pana. Nasz świat zatrzymał się nagle i bez ostrzeżenia. Zaplanowane na 22-24 maja 16. DSA, których tematem była „Przyjaźń” – a gościem specjalnym miał być prof. Roman Wasylyk, Kierownika Katedry Sztuki Sakralnej Lwowskiej Narodowej Akademii Sztuki – nie odbyły się stacjonarnie, pomimo, iż była już taka możliwość. Wielu z nas, w odpowiedzialności za swoich najbliższych, nie zdecydowało się jeszcze na bezpośrednie kontakty. Udział w 16.DSA w Gródku n/D zadeklarowały tylko 4 osoby. Potrzeba naładowania akumulatorów była zbyt duża, by zrezygnować ze wspólnych spotkań modlitewnych, z wysłuchania cennych konferencji Ks. Lucjana. I tak weszliśmy w przestrzeń spotkań na platformie Zoom.
Zbliżał się termin kolejnych, już 17. DSA. Pytanie, czy znajdzie się chociaż mała grupka ludzi stęsknionych za wspólnym spędzeniem czasu w świecie rzeczywistym, w wyciszeniu, w atmosferze przyjaźni, na wspólnej modlitwie, towarzyszyło mi do ostatniego dnia… i udało się. Byliśmy znowu razem.
Już dwudziesty pierwszy raz spotkaliśmy się na Dniach Skupienia Architektów.
Oczywiście nie bylibyśmy architektami gdyby nie nasza nienachalna punktualność: całość programu zaczęła się z solidnym opóźnieniem. Dopiero wejście w tryb skupienia i wewnętrznego wyciszenia i pozwoliła nam wpasować się w rytm spotkań i rozmów między uczestnikami, a przede wszystkim spotkań z żywym Bogiem w modlitwie i Eucharystii.